Human Rights Dictionary : ศัพท์สิทธิมนุษยชน

 

 

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z ALL

UNIVERSALITY (OF HUMANRIGHTS)

คำแปล : ความเป็นสากล /สากลภาพ (สิทธิมนุษยชน)

ความหมาย :

ความเป็นสากล หรือสากลภาพของสิทธิมนุษยชน เป็นแนวคิดหรือทฤษฎีเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนที่ว่าสิทธิมนุษยชนเป็นเรื่องสากล มนุษย์ทุกคนไม่ว่าจะอยู่ในสังคมใด ๆ และไม่ว่าจะมีสีผิว เผ่าพันธุ์ เชื้อชาติ ภาษา ระบบกฎหมาย หรืออุดมการณ์การเมือง หรือนับถือศาสนาใด จะต้องได้รับการปฏิบัติตามหลักมนุษยชน ดังนั้น หลักการและมาตรฐานด้านสิทธิมนุษยชนสามารถปรับใช้ได้กับทุกสังคม แนวคิดความเป็นสากล / สากลภาพของสิทธิมนุษยชนนั้นมีอิทธิพลต่อรูปแบบของระบบกฎหมายและระบบการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในปัจจุบัน แนวคิดที่ตรงข้ามกับแนวคิดนี้ คือ ลักษณะจำเพาะ / สัมพัทธภาพทางสิทธิมนุษยชน หรือ Relativity of Human Rights ซึ่งเห็นว่าสิทธิมนุษยชนขึ้นอยู่กับวัฒนธรรม ประเพณี ศาสนา อุดมการณ์ทางการเมืองของแต่ละสังคม จึงต้องปรับใช้หรือตีความเกณฑ์มาตรฐานสิทธิมนุษยชนให้สอดคล้องกับลักษณะจำเพาะของสังคมนั้น


UNLAWFUL ACTION

คำแปล : การกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ความหมาย :

ความหมายอย่างกว้าง หมายถึง การกระทำของบุคคลต่อบุคคลอื่นโดยไม่มีอำนาจ โดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือเป็นการฝ่าฝืนกฎหมาย กฎหมายที่ให้อำนาจการกระทำการอาจเป็นกฎหมายที่เป็นเนื้อหาสาระ เช่น รัฐธรรมนูญ กฎหมายปกครอง กฎหมายอาญา และกฎหมายแพ่งหรือเป็นกฎหมายวิธีสบัญญัติ เช่น กฎหมายวิธีพิจารณาความต่าง ๆ ในทุกสังคมจะต้องสร้างหลักความสัมพันธ์ สิทธิหน้าที่ และการปฏิบัติตนของบุคคลที่เรียกว่า กฎหมาย กฎ และระเบียบของสังคม การไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย กฎ และระเบียบของสังคม ย่อมถือว่าเป็นการฝ่าฝืนการประพฤติที่ดี ที่เหมาะสม และในทุกสังคมที่มีวัฒนธรรม จะกำหนดว่าการกระทำใดที่ยอมรับได้ หรือยอมรับไม่ได้ และต้องถูกลงโทษหนักเบาตามสภาพของเรื่องนั้น ๆ อนึ่ง ในเรื่องละเมิดทางแพ่ง ซึ่งเป็นกรณีที่บุคคลทำให้บุคคลอื่นได้รับความเสียหายโดยไม่มีอำนาจตามกฎหมายในการกระทำ แต่ถ้าบุคคลผู้เสียหายยินยอม ถือว่าผู้กระทำมีอำนาจกระทำตามหลัก “ความยินยอมไม่เป็นละเมิด” กล่าวอีกนัยหนึ่งถือว่าผู้กระทำมีอำนาจตามกฎหมายแพ่ง ความหมายอย่างแคบ ใช้ในความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับราษฎร หมายถึงการกระทำของเจ้าพนักงานของรัฐ หรือองค์กรของรัฐต่อบุคคล โดยไม่มีอำนาจ เช่น กลั่นแกล้งจับกุมบุคคลโดยไม่มีความผิด การทำร้ายร่างกายบุคคลที่ถูกจับกุม การควบคุมตัวบุคคลเกินกว่าระยะเวลาที่กฎหมายอนุญาตให้อำนาจ เป็นต้น


USE OF FORCE

คำแปล : การใช้กำลัง

ความหมาย :

การใช้กำลังเป็นสิ่งต้องห้ามตามกฎหมายระหว่างประเทศ แต่กฎบัตรสหประชาชาติไม่ห้ามกรณีที่รัฐใช้กำลังป้องกันตัวเอง (Self Defence) หรือการใช้กำลังเพื่อการป้องกันร่วมกัน (Collective Defence) เพื่อธำรงไว้ซึ่งสันติภาพการใช้กำลังต้องตั้งอยู่บนหลักการข้างต้น และการใช้กำลังร่วมกันปกป้องสันติภาพนั้นจะกระทำได้ต่อเมื่อได้ทำตามมติของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (Security Council)เท่านั้น และการใช้กำลังต้องเป็นไปตามหลักความได้สัดส่วน (Proportionality) และความจำเป็นทางการทหาร (Military Necessity) ตามกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ (International Humanitarian Law) เพื่อป้องกันมิให้มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนจากการใช้กำลัง